Huisvesting

Op een dag bent u misschien ziek, of heeft u moeite om zich te verplaatsen, of laat uw leeftijd u niet langer toe om voor uzelf te zorgen zoals u altijd heeft gedaan. In België zijn er verschillende soorten woningen en diensten die u kunnen helpen om verder te genieten van het leven ondanks deze moeilijkheden. U kunt de websites van de gewesten raadplegen: voor Brussel-Hoofdstad, Wallonië en Vlaanderen.  

Hieronder volgt een niet-limitatieve lijst van verschillende mogelijke soorten huisvesting:

THUISZORG EN -HULP

Indien uw gezondheid het toelaat, kunt u thuis blijven door uw woonplaats zo nodig aan te passen. Misschien moet u een beroep doen op thuiszorg. Multidisciplinaire teams die zijn afgestemd op uw mate van autonomie en zorgbehoefte bieden u zorg en diensten om u te helpen in uw vertrouwde omgeving te blijven leven.

Het aanbod van thuiszorg is zeer gevarieerd: aanbieden van maaltijden, oppasdienst voor zieken, logistieke hulp, psychiatrische zorg, palliatieve zorg, thuisverpleging, huishoudhulp etc.

U kunt zich wenden tot uw behandelende arts, de sociale dienst van het OCMW van uw gemeente, uw ziekenfonds of de sociale dienst van het ziekenhuis indien u meer informatie wenst. Op Thuiszorg consulteren | Belgium vindt u alle nodige informatie voor Wallonië, Brussel en Vlaanderen.

SERVICEFLATS

Als u ouder bent dan 65 jaar en onafhankelijk wilt leven, met toch de mogelijkheid om beroep te doen op gezondheidswerkers voor de nodige hulp, sociaal contact en veiligheid , kan u een serviceflat overwegen. Deze verblijven worden volledig aangepast aan de bejaarde. Er zijn collectieve voorzieningen beschikbaar: hulp bij het bereiden van maaltijden, onderhoud, thuiszorg, oproepsysteemde klok rond etc.

U kunt uw behandelende arts raadplegen om u te informeren. Voor Vlaanderen kunt u ook de site Serviceflats en assistentiewoningen raadplegen en voor Wallonië de site Résidences-services.

CENTRA VOOR DAGVERZORGING

Als u ouder bent dan 65 jaar, u zich in staat voelt om thuis te wonen, maar enkele dagen per week een ‘opvangstructuur’ wil krijgen die u de nodige hulp en zorg kan bieden, dan kan dit type woning een optie zijn voor u.

De centra voor dagverzorging zijn overdag bereikbaar van maandag tot vrijdag. Sommige centra bieden specifieke animaties en behandelingen. De centra worden meestal georganiseerd in woonzorgcentra of in de buurt.

U kunt uw arts, ziekenhuis, gemeente of gewest raadplegen om kennis te nemen van de centra voor dagverzorging nabij uw woonplaats.
Voor Brussel, voor Vlaanderen, voor Wallonië.

CENTRA VOOR KORTVERBLIJF (ALTIJD IN WOONZORGCENTRA)

Als u ouder bent dan 65 jaar en u gewoonlijk hulp krijgt van een naaste maar u uw omgeving af en toe wil laten uitblazen of met vakantie wil laten gaan dan kan u een beroep doen op dit type centrum. Uw verblijf is niet permanent. U kunt meerdere keren in een jaar opgevangen worden in een centrum voor kortverblijf, met een maximum van 90 dagen per jaar.

U kan uw behandelende arts raadplegen voor meer informatie. Voor Vlaanderen kunt u ook de site Centra voor kortverblijf raadplegen en voor Wallonië de site Les Aînés.

WOONZORGCENTRA

Als u ouder bent dan 65 jaar, u niet meer thuis wilt wonen omdat u er te eenzaam bent of het te moeilijk wordt omdat u altijd hulp of begeleiding nodig heeft dan kan een woonzorgcentrum een oplossing zijn voor u. In een woonzorgcentrum worden personen opgevangen die sterk afhankelijk zijn. Hier wordt verpleegkundige en paramedische zorg aangeboden (kiné, logopedie etc.) en er is een 24-uur permanentie. 

U kunt uw behandelende arts raadplegen om u te informeren of de websites van de verschillende gewesten raadplegen: Brussel of in Vlaanderen of voor Wallonië.  

SAMENWONEN MET ANDERE PERSONEN

Naast deze klassieke en gereglementeerde woon- en zorgformules bestaan er ook heel wat private of spontane initiatieven die tegemoetkomen aan uw wensen, uw behoefte aan sociale contacten of uw hulpbehoeften. Enkele opties zijn bijvoorbeeld, het samenwonen van junioren en senioren, intergenerationele cohousing, gemeenschapshuizen, het gezinsleven etc.

Al deze formules zijn gebaseerd op uitwisseling en respect. Binnen de samenleving verleent iedereen steun op basis van zijn mogelijkheden en krijgt hij de steun van anderen op gebieden waar hij moeilijkheden ondervindt.

Om conflicten of ongemakken te voorkomen, worden meestal overeenkomsten vanaf het begin gesloten via een schriftelijke verbintenis, een overeenkomst, een huishoudelijk reglement.

1. Een eerste optie kan zijn om bij uw kinderen of een neef/nicht te wonen die bereid is om u te huisvesten of bij u thuis te komen wonen.

Dit biedt gezelschap, een aanwezige in geval van moeilijkheden en ondersteuning voor bepaalde huishoudelijke taken. Hiervoor kan u ook altijd beroep doen op thuiszorg of thuishulp maar als het vooral een familielid is die u dagelijks helpt, kan deze persoon erkend worden als ‘mantelzorger’. Mantelzorgers kunnen zelf steun vinden bij verschillende organisaties.

Voor Nederlandstalig België bestaat het Vlaams expertisepunt Mantelzorg dat informatie en kennis, adviezen, publicaties en instrumenten verzamelt voor mantelzorgers.

Voor Franstalig België bestaan er 3 verenigingen voor mantelzorgers die regelmatig of dagelijks morele, fysieke of materiële ondersteuning bieden.

2. Woont u in een te grote woning en geniet u van het gezelschap van jongeren? Wellicht is de opvang van studenten dan een formule die u zou aanspreken.

Als u gezelschap wilt en uw woning het toelaat, zou u er een ‘kot’ kunnen inrichten voor een student en overeenkomen dat de student u, in ruil voor een beperkte huur, kleine diensten verleent die u helpen in zijn dagelijks leven: boodschappen doen, 's nachts aanwezig zijn etc. U kan ook voorzien om regelmatig samen te eten om een vertrouwensrelatie te onderhouden, de behoeften van beiden uit te wisselen, bepaalde dingen te plannen etc.

Een dergelijke formule kan een oplossing zijn als u in uw eigen woning wilt blijven wonen maar eenzaamheid of bepaalde huishoudelijke taken doorwegen.

3. U houdt van het gezinsleven en de aanwezigheid van kinderen om u heen, maar ziet niet de mogelijkheid om samen te leven met uw eigen familieleden?

Sommige gezinnen zijn blij dat ze thuis een vervangende ‘opa’ of ‘oma’ kunnen verwelkomen.

Het gezin dat u opvangt zal u misschien een kleine huur vragen of om op de kinderen te letten na de school of 's avonds wanneer de ouders afwezig zijn. In ruil kan u ontlast worden van een hele reeks huishoudelijke taken en genieten van een leefklimaat in een gezin waarin u zich nuttig voelt.

4. Houdt u van autonomie maar heeft u ook nood aan sociaal contact? Een ‘gemeenschapshuis’-formule is misschien een antwoord op uw behoeften.

Sommige woningen zijn erop voorzien om meerdere gezinnen te huisvesten die ermee instemmen om bepaalde taken samen te organiseren of een aantal gemeenschappelijke leefruimten te hebben. Het is de bedoeling dat iedereen zijn eigen leefruimte heeft, maar dat de groep zich solidair opstelt: iedereen kan bijdragen aan de groep, afhankelijk van zijn eigen beschikbaarheid en capaciteit. Dergelijke woningen, binnen eenzelfde gebouw of in de vorm van woonwijken of miniwijken, kunnen specifiek worden ontworpen om er bejaarden op te vangen, maar kunnen ook ‘intergenerationeel’ zijn en voorzien in het samenwonen van bejaarden, jongeren en gezinnen met kinderen.